Door Reinjan Mulder Zou er ooit een einde zijn gekomen aan de oorlog van de Duitse ambtenaar Fink? In de zomer van 1997 berichtte de Süddeutsche Zeitung dat de ambtenaar die model had gestaan voor de hoofdpersoon van Martin Walser’s roman Finks Krieg opnieuw een klap aan zijn superieuren had toebracht. De toen 69 jarige […]
Door Reinjan Mulder Met een lichte schok herkende ik het portret. Op de omslag van het deze week verschenen boek Geaarde kunst, een catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in het Arnhems Museum, was een van de bekendste en ook mooiste zelfportretten van de Tielse schilder Johan Ponsioen afgebeeld. Een enigszins magisch-realistisch doek uit 1940, dat […]
Door Reinjan Mulder Mijn geboortedorp Geldermalsen blijft om aandacht vragen. Je kunt een andere naam nemen, een ander beroep, je kunt verhuizen en van geslacht veranderen, je kunt een tweede of derde keer trouwen, je kunt een andere nationaliteit aannemen, en ook een ander kapsel of een andere bril, maar je komt nooit meer van […]
Door Reinjan Mulder Over de recensie van Jona Oberski’s debuut Kinderjaren in NRC Handelsblad UPDATE 2021- Hoeveel boeken heb ik in de loop van 25 jaar niet voor NRC Handelsblad gerecenseerd, die later weer totaal vergeten zijn? En hoeveel prachtige boeken heb ik in een latere fase van mijn leven, als uitgever, niet uitgebracht die ondanks […]
Door Reinjan Mulder UPDATE – In 1942 hield het plaatsvervangend hoofd van het Beeldende Kunstgilde van de Kultuurkamer, de schilder Jan van Anrooy (1901-1988), een toespraak bij de opening van het Nederlands Kunsthuis aan het Rokin in Amsterdam. Van Anrooy was daar directeur geworden. ‘Richting gevend voor den nieuwen tijd,’ zo kondigde hij aan, ‘zal […]
Bij het Duitse Aufbau Verlag verscheen recent ‘Die Benjamins – Eine deutsche Familie’, een boek over de uit Berlijn afkomstige familie Benjamin, van wie de ene zoon de schrijver Walter Benjamin werd, die in 1940 zelfmoord pleegde, de ander een linkse huisarts die door de nazi’s werd vermoord, zijn vrouw Hilde een activistisch advocate en […]
Door Reinjan Mulder In De Correspondent van vandaag voegt columnist Ewald Engelen zich in het koor van mensen – vaak PVV-aanhangers – die vinden dat alle opwinding over Geert Wilders toespraakje op de verkiezingsavond volledig misplaatst is. Wilders zou niets nieuws hebben gezegd. Wat Engelen daarbij over het hoofd ziet, is dat het vooral de […]
Door Reinjan Mulder UPDATE juni 2021 – Dit wordt een moeilijk verhaal, maar het moet een keer verteld worden. Sommige mensen zijn voor het leven gevormd door hun katholieke jeugd, andere zijn zo gereformeerd opgevoed dat ze die achtergrond nooit meer kwijt raken, en zo ben ik opgegroeid met verhalen over ‘het verzet’. Mijn vader stamt […]
Door Reinjan Mulder Toen ik een half eeuw geleden voor het eerst voet op Duitse bodem zette, was Duitsland bij ons thuis het land van het kwaad. En niet alleen Duitsland, alles waar het woord Duits in voorkwam, was besmet. Ook ‘het’ Duits, de taal, was een taal geworden waarvoor je je schamen moest. Vlak voor […]
Door Reinjan Mulder Eén van de intrigerendste verhalen over de vandaag 71 jaar geleden neergeschoten Poolse schrijver en graficus Bruno Schulz (1892-1942), is de geschiedenis van de muurschilderingen die hij in 1941, een jaar voor zijn dood, maakte. De Duitse troepen waren in de zomer van dat jaar zijn woonplaats Drohobycz, in het toenmalige Galicië, […]